Thục địa - Bổ máu, giảm chóng mặt, ù tai

Thục địa là rễ củ của cây Địa hoàng được phơi, sấy khô theo quy trình rất khắt khe Cửu Chưng, Cửu Sái đem đến cho dược liệu một màu đen đồng đều, loại bỏ được những chất độc trong củ cây địa hoàng tươi. Thục địa là vị thuốc dược liệu quý có trong nhiều bài thuốc dân gian giúp bổ máu, bổ thận tráng dương, cải thiện suy nhược cơ thể…

Mục lục

1. Cách nhận biết cây Thục Địa:
2. Thành phần các hoạt chất của Thục địa:
3. Công dụng của Thục địa:

1. Cách nhận biết cây Thục Địa:

Tên danh pháp: Radix Rehmanniae glutinosae praeparata

Bộ phận dùng làm thuốc :

Thục địa là phần rễ củ đã qua chế biến của cây địa hoàng (Rehmannia glutinosa) thuộc họ Hoa mõm chó (Scrophulariaceae).
Đặc biệt, phần rễ củ đã phơi/ sấy khô của cây địa hoàng được gọi là sinh địa, sau khi chế biến theo một quy trình khắt khe nhất định được gọi là Thục địa.

Đặc điểm nhận dạng cây thuốc:

Cây địa hoàng có lá mọc vòng ở gốc, lá có thể dài tới 15 cm, phiến to thuôn hình bầu dục, gân to. Hoa mọc thành chùm trên một cuống chung dài ở đầu cành nổi bật của hoa họ mõm chó.
Củ địa hoàng sau khi thu hái sấy khô được gọi là sinh địa.
Sinh địa sau khi được chế biến theo một quy trình khắt khe được gọi là Thục địa.
Sinh địa được chế biến theo phương thức vô cùng công phu có tên gọi: Cửu chưng, cửu sái – Chưng 9 lần, sấy 9 lần.
Trải qua các bước chế biến phức tạp để loại bớt độc tính của củ địa hoàng, sinh địa đem đến nhiều công dụng tốt cho cơ thể.

Cửu chưng, cửu sái được thực hiện như thế nào?

Củ địa hoàng khi được mua về đem rửa sạch, phơi khô, chưng với rượu và gừng và đem phơi sấy khô.
Làm liên tục trong 9 ngày liên tiếp đến khi có màu đen đều.

Vùng dược liệu:

Cây địa hoàng có nguồn gốc từ Trung Quốc, tuy nhiên tại Việt Nam hiện nay cũng đã được quy hoạch trồng nhiều ở các khu vực miền núi phía bắc tại các vùng ôn đới ấm.

Tại Việt Nam, ở Bắc Giang, cây Địa hoàng được trồng tập trung ở một số huyện như Lạng Giang, Lục Nam, Yên Dũng, Việt Yên, Yên Thế với sản lượng rất lớn, đạt khoảng hàng nghìn tấn/năm.

Địa hoàng trồng và thu hoạch tại Bắc Giang vào những năm 80 chủ yếu được bán cho Công ty dược liệu Trung ương 1 để xuất khẩu.

Ngoài ra, tại Thôn Quyết Thắng, xã Tân Hưng, thành phố Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên gần đây cũng thực hiện trồng thành công cây Đại hoàng.

2. Thành phần các hoạt chất của Thục địa:

Thục địa sau khi chế biến công phu có màu đen bóng, mềm, dai, khó bẻ gãy, vị ngọt, không có mùi.

Càng chế biến công phu, càng tỉ mỉ, càng chưng và sấy lâu càng có công dụng tốt.

Thục địa có chứa các thành phần chính như:

Các loại đường tự nhiên: Glucose, Galactose, Fructose, Maltose và Sucrose đem đến vị ngọt đặc trưng khi càng chưng càng sấy càng ngọt
Các loại hoạt chất iridoid glycosid như: catalpol; rehmaniosid A, B, C, D; rehmanglutin B,C
Các loại Flavonoid có khả năng chống oxy hoá tốt.
Axit amin và các vitamin hữu ích: giúp bổ sung dưỡng chất, phục hồi cơ thể sau suy nhược